Który z elementów modelu Scheina jest najtrudniejszy do zidentyfikowania?

Model Edgara H. Scheina to jedno ze znaczących narzędzi stosowanych w dziedzinie zarządzania zmianą organizacyjną. Składa się on
z trzech kluczowych elementów: warstwy manifestowanej, ukrytej oraz podstawowej.
Wszystkie te komponenty odgrywają ważne role w procesach transformacji i rozwoju organizacji, ale który
jest naprawdę najtrudniejszy do określenia? Przeanalizujmy każdy element osobno.

Warstwa manifestowana

Pierwszym etapem analizy modelu Scheina jest identyfikacja warstwy manifestowanej – czyli tego,
co można zaobserwować na pierwszy rzut oka w strukturze i działaniach organizacji.
Należy tutaj brać pod uwagę wyraźnie widoczne czynniki takie jak cele strategiczne firmy,
polityki personalnej, system motywacyjny czy też formalna hierarchia decyzji.

Rozpoznawanie wzorców zachowań

Jednym ze składników tej warstwy są również wzorce zachowań obecne w organizacji.
To, jak pracownicy komunikują się ze sobą i z innymi członkami firmy oraz jak
wywiązują się z przyjętych obowiązków, może dostarczyć informacji na temat kultury
organizacyjnej. Jednakże rozpoznanie tych wzorców nie jest łatwe.

Warstwa ukryta

Następnie przechodzimy do analizy warstwy ukrytej modelu Scheina. Element ten obejmuje wartości,
przekonania i założenia dominujące wewnątrz organizacji, które mogą być trudne do uchwycenia,
ponieważ często nie są jawne ani jednoznacznie sformułowane.

Kultywowanie podświadomych przekonań

Jednym z powodów trudności identyfikowania tej warstwy jest fakt, że wiele przekonań
i wartości istniejących w firmach wynika ze świadomości zbiorowej pracowników.
Są one transmitowane przez pokolenia i wpływają na to, jak ludzie myślą o pracy,
jak oceniają swoje zadania czy też podejmują decyzje biznesowe.

Rola lidera jako detektora zmian

Aby móc poznać te niewidoczne elementy kształtujące działanie organizacji,
konieczny jest rozwinięty system monitoringu prowadzonego przez lidera lub menedżera.
To on powinien stać się detektorem zmian w zachowaniu pracowników, wyłapywać
subtelne sygnały i analizować je w kontekście kultury organizacyjnej.

Warstwa podstawowa

Ostatnim elementem modelu Scheina jest warstwa podstawowa. Dotyczy ona fundamentalnych założeń,
które leżą u podstaw funkcjonowania danej organizacji. Są to zazwyczaj wartości traktowane jako
oczywiste i niekwestionowane przez członków firmy.

Krytyczność dla identyfikacji celów biznesowych

Jak można sobie wyobrazić, odkrycie tych głęboko zakorzenionych przekonań może być
niezwykle skomplikowanym zadaniem. Często są one tak naturalne dla pracowników,
że nie zdają sobie sprawy z ich istnienia ani wpływu na codzienne decyzje czy działania.
Jednak właśnie te fundamenty mają ogromny wpływ na efektywność pracy oraz realizację
celów biznesowych organizacji.

Zrozumienie potrzeby wsparcia lidera

Dlatego też lider musi posiadać umiejętności empatii i rozumienia natury tych ukrytych wartości.
Tylko poprzez akceptację istnienia różnorodności poglądowej oraz zapewnienie odpowiedniego wsparcia
dla swoich pracowników będzie w stanie zidentyfikować te fundamentalne aspekty organizacji.

Podsumowanie

Z analizy modelu Scheina wynika, że wszystkie trzy elementy: warstwa manifestowana,
ukryta i podstawowa są ważne dla pełnego zrozumienia kultury organizacyjnej.
Jednak najtrudniejszym do zidentyfikowania okazuje się być element ukryty. Przekonania,
wartości i założenia istniejące na poziomie nieświadomym mają ogromny wpływ na
działanie firmy, ale ich wykrycie wymaga głębokiej analizy oraz umiejętności lidera
do rozpoznawania subtelnych sygnałów zmian zachodzących wewnątrz organizacji.

Najtrudniejszym do zidentyfikowania elementem modelu Scheina jest „niewidoczna kultura”.

Link tagu HTML: Przejdź tutaj